باب بیست و چهارم:درآنكه مرگ لازم وروی زمین خاك رفتگانست

بر بستر خاک خفتگان میبینم

در زیر زمین نهفتگان میبینم

چندان که به صحرای عدم مینگرم

ناآمدگان و رفتگان میبینم

هر سبزه و گل که از زمین بیرون رُست

از خاک یکی سبزه خط گلگون رُست

هر نرگس و لاله کز کُهْ و هامون رُست

از چشم بتی و ز جگری پرخون رُست

بر فرق تو هر حادثه تیغی دگرست

در پیش تو هرواقعه میغی دگرست

هر برگ و گیاهی که برون رُست ز خاک

از هر دل غم گشته دریغی دگرست

ای اهل قبور! خاک گشتید و غبار

هر ذرّه ز هر ذرّه گرفتید فرار

این خود چه سرای است که تا روز شمار

بی خود شدهاید و بیخبر از همه کار

از مرگ، چو آب روی دلخواهم شد

با او به دو حرف قصّه کوتاهم شد

گفتم: «چو شدی کجات جویم جانا»

گفتا که چه دانم که کجا خواهم شد

لاله ز رخی چو ماه میبینم من

سبزه ز خطی سیاه میبینم من

وان کاسهٔ سرکه بود پر باد غرور

پیمانهٔ خاک راه میبینم من

پیش از من و تو پیر و جوانی بودست

اندوهگنی و شادمانی بودست

جرعه مفکن بر دهن خاک که خاک

خاک دهنی چو نقل دانی بودست

چون رفت ز جسم جوهر روشن ما

از خار دریغ پر شود گلشن ما

بر ما بروند و هیچ کس نشناسد

تا زیر زمین چه میرود بر تن ما

دی خاک همی نمود با من تندی

میگفت که زیر قدمم افکندی

من همچو تو بودهام، تو خوش بیخبری

زودا که تو نیز این کمر بربندی

بس داغ که چرخ بر دلِ ریش کشید

بس جان که به رای سوختن بیش کشید

بس شخصِ شریف و سینهٔ بی غصّه

کاین خاکِ نهنگ در دمِ خویش کشید